گریز به درون نویسنده: حسین نیرومند

نوشتن پلاتی کوتاه و چندخطی از این نمایش نه دشوار، بلکه بیهوده به نظر می‌رسد. «اسمش این نیست» برداشتی از «سایکوسیس ۴:۴۸» «سارا کین» است و به تبع آن، از خلال متنی هذیان‌آلود، رسم پلاتی سرراست موضوعیتی ندارد.

فضای صحنه‌، شامل واگن مترو، خیابان و بخش‌های مختلف خانه‌، مکان اجرا را چندپاره و شامل‌ بخش‌های مجزا امّا مرتبط به هم، نمایش می‌دهد. آدم‌ها در مترو غریبه‌اند و با ترفندهایی غیرمعمولی چیزی ارائه می‌دهند، می‌فروشند و پولی دریافت می‌کنند. در خانه با پانتوم و رقص خوش می‌گذرانند؛ در تنهایی با «جنگا^۱» سرگرم می‌شوند و اتفاقاتی از این قبیل. آدم‌ها و مکانی چندپاره شامل تکه‌هایی نامتصل که هرچند از طریق یک رشته روابط میزانسنی و مکانی مثل خروج از مترو و وارد شدن به خانه یا چینش و شیوه‌ی برخوردشان در مترو و خانه به یکدیگر وصل می‌شوند، امّا درنهایت کلیّت فضا در هاله‌ی عدم ارتباط قرار دارد. چندپارگی فضا و مکان به درستی در راستای نفوذ ذهن پراکنده‌ی شخصیتی قرار دارد که در تک‌تک آدم‌ها رسوخ کرده است. نمایش، جامعه‌ی بی‌زبانی را تصویر می‌کند که برای برقراری ارتباط با یکدیگر نه از یک زبان معمول و روزمره، که با هذیان‌های پراکنده و مبهم سعی در حفظ رشته‌ی نازک ارتباط دارند. هویت نیز به دنبال ساقط شدن کارکرد زبان، نفی می‌شود. تن‌ها برای بروز خودشان در یک وضعیت ذهنی/ روانی نامشخص به هذیان‌های شخصی و نامفهوم متوسل می‌شوند؛ از هذیان‌های «سایکوسیس» راجع به مرگ استفاده می‌کنند تا در مترو گردنبد و دستبند بفروشد و نکته این‌جاست که موفق هم می‌شوند.

امّا این تن‌ چندپاره و در عین‌حال به ظاهر واحد، قرار است از چه مرکزیتی بگریزد؟ این گریز از مرکز/ صحنه که در انتها با رفتن هرکدام از آدم‌های صحنه به مکانی متفاوت ـ‌بیرون از سالن، بین تماشاگران‌ـ بروز پیدا می‌کند، قصد به چالش کشیدن چه چیزی در مرکز را دارد؟ آیا راه برون‌رفت از این دنیای همسان‌‌شده، به انزوا رفتن و برجسته‌ کردن فردیت جدا شده از جمع است؟

«اسمش این نیست» با تغییر نام نمایش‌نامه و حذف نویسنده‌ی آن (ظاهراً به دلایل ممیزی) در قدم اوّل به مرکزیتی خارج از خودش مشروعیت می‌بخشد. در قدم بعدی، خوب یا بد، با سوار شدن بر موج سایکوسیس و سارا کین البته با فاصله از جریان In-yer-face به مرکزی مُدشده‌ قدم می‌‌گذارد. هرچند قصد دارد در یک تلاشِ قابل احترام خوانشی با فاصله از آن ارائه دهد امّا فردیتی که نمایش در انتها به آن ختم می‌شود در برقرار کردن نسبتی مستقیم با کلیّت اجرا ناتوان است.

در لحظاتی از «اسمش این نیست» ایده‌های اجرایی خلاقانه‌ای به کار گرفته می‌شوند. در برخی لحظات با بازی‌ها و فضای غریبی مواجه می‌شویم؛ امّا در نقطه‌ای که باید همه چیز مرکزیت را دچار تزلزل کنند، اجرا مسیری مخالف خود پی می‌گیرد.

۱- Jenga